درب اسلیمی – طرح اسلیمی چیست – انواع درب اسلیمی
در مقاله پیش رو به معرفی درب های اسلیمی و انواع آن ها می پردازیم . اما پیش از آن با معنی و مفهوم طرح اسلیمی آشنا می شویم .
اسلیمی نوعی هنر بصری می باشد که ریشه کلمه آن به کلمه اسلام باز می گردد ، در همین راستا به آن اسلامی نیز گفته می شود . طرح های اسلیمی غالبا به نقوش دارای پیچ و خم ، به صورت فرو رفته و یا برآمده ، گفته می شود . ظاهر این طرح ها نیز به دو سر دسته ؛
تقسیم می شود .
طرح های اسلیمی به دلیل استفاده های گوناگون در اماکن مختلف دارای انواع مختلفی می باشند ، که از انواع این طرح ها می توان به 8 مورد اشاره نمود .
لازم به ذکر است که در کنار 8 مورد معرفی شده ، نقش های جدید و مدرنی نیز وجود دارند که بر روی انواع سطوح قابل اجرا می باشند .
ختایی همانند اسلیمی ، نوعی طرح می باشد ولی با این تفاوت که طرح های ختایی تنها بر مبنای گل و گیاه بوده و از طرح های اضافی در آن استفاده نمی شود .
غالبا طرح های ختایی از 7 طرح ؛ ساقه ( بند ) ، گل ، برگ ، غنچه ، شکوفه ، شعله ( برگ ترسیم شده به شکل آتش ) و زائده ، تشکیل شده اند . لازم به ذکر است که در برخی از طراحی ها ؛ از هنر ختایی و اسلیمی به صورت مختلط ، استفاده شده است .
ظاهر درب ، در زیبایی و خاص جلوه دادن ساختمان بسیار موثر می باشد . گاها این ظاهر می تواند به صورت ؛ مینیمال ( ساده ) و یا طرح دار باشد . نوع طرح نیز می تواند به صورت ؛ کلاسیک ، مدرن و یا اسلیمی باشد .
غالبا درب های طرح اسلیمی سنتی ، در اماکن خاص با محوریت مذهبی و درب های اسلیمی مدرن در اماکن مختلف ، نصب می شوند .
غالبا در ساخت درب های اسلیمی از سه متریال ؛ چوب ، آهن و استیل ، استفاده می شود . در ادامه به این درب ها و نحوه ایجاد طرح بر روی آن ها می پردازیم .
یکی از رایج ترین متریال های مورد استفاده در ساخت درب ، چوب می باشد . قاعدتا به درب هایی که از ؛ فرآورده چوبی ( MDF , HDF ) ، نئوپان و یا چوب طبیعی ، ساخته شده اند ، درب چوبی گفته می شود . اکثر درب های چوبی دارای طرح و نقش های اسلیمی در سبک مدرن و یا سنتی می باشند . اعمال نقوش اسلیمی بر روی درب های چوبی غالبا به وسیله ؛ منبت کاری و یا با استفاده از دستگاه CNC ، انجام می شود .
منبت کاری یکی از هنرهای دستی ایرانی می باشد که در دسته بندی صنایع قرار می گیرد . غالبا با استفاده از این هنر ، طرح هایی بر روی چوب کنده کاری و حکاکی می شوند که از جمله این طرح ها می توان به ؛ نقوش اسلیمی ، اشاره نمود . هنر منبت کاری بر روی اکثر سطوح چوبی قابل اجرا می باشد که سطح درب نیز جزئی از آن ها می باشد . لازم به ذکر است که ، اجرای منبت کاری ، برای ایجاد طرح اسلیمی بر روی درب چوبی دارای مزایا و معایبی می باشد .
دستگاه Computer Numerical control یا CNC ، یک دستگاه کامپیوتری می باشد که با استفاده از آن می توان بر روی انواع سطوح ، عمل برش و ایجاد طرح را ، اعمال نمود . نحوه عملکرد این دستگاه ها به صورت نیمه رباتیک می باشد به گونه ای که در ابتدا باید طرح و فرمان برش توسط تکنسین به دستگاه داده شده و پس از آن عملیات برش/حکاکی ، آغاز می شود .
دستگاه CNCچوب همانند دیگر دستگاه های CNC قادر بر انجام برش و حکاکی می باشد اما با این تفاوت که فقط مختص سطح چوبی می باشد . این دستگاه می تواند طرح های فراوانی را بر انواع سطوح چوبی ایجاد نماید . یکی از این سطوح ، درب های چوبی می باشد . شایان به ذکر است که ؛ ایجاد طرح و نقش بر روی درب چوبی دارای مزایا و معایبی می باشد که بایستی به آن توجه نمود .
دومین متریال رایج مورد استفاده در ساخت درب ها ، آهن می باشد . غالبا به درب های که از ؛ ورق ، پروفیل میلگرد و تسمه آهنی ( فولادی ) ساخته شده اند ، درب آهنی گفته می شود . تعداد کثیری از درب های آهنی دارای طرح و نقش می باشند که یکی از انواع این طرح ها ، نقوش اسلیمی می باشد . اجرای نقوش اسلیمی بر روی درب های آهنی غالبا با استفاده از ؛ فرآورده آهنی ( میلگرد ، پروفیل و … ) و یا برش ، انجام می شود .
در ابتدا لازم به ذکر است که ؛ منظور از فرآورده آهنی : میلگرد ، ورق ، تسمه و پروفیل ، می باشد .
عمدتا درب های آهنی دارای قاب هایی به شکل مستطیل و یا مربع ، بر روی لنگه و کتیبه می باشند که این قاب ها می توان از انواع طرح های اسلیمی و ختایی استفاده نمود . در اجرای این طرح ها از فرآیند هایی همچون ؛ خمکاری گرم ، خمکاری سرد ، جوشکاری و برشکاری ، استفاده می شود تا طرح مدنظر بر روی درب پیاده سازی شود .
در برخی از درب های آهنی شاهد طرح های برش خورده می باشیم که سوی دیگر درب قابل مشاهده می باشد . ایجاد این طرح ها غالبا به دو صورت ؛ برش دستی و کامپیوتری ( رباتیک ) صورت می گیرد .
در برش دستی از لوازمی همچون ؛ فرز ، دریل و آرّه ، استفاده می شود اما در برش کامپیوتری ، دستگاه CNC فلزات عمل برش را انجام می دهد ، این دستگاه مانند دستگاه CNC چوب ، پیش از شروع برش ، نیاز به برنامه ریزی دارد .
از زیبا ترین درب ها ، می توان به درب های ساخته شده از متریال استنلس استیل اشاره نمود . در ساخت درب های استیل از ؛ ورق ، پروفیل و تسمه استیل استفاده می شود . ظاهر این درب ها غالبا به دو صورت ساده ( مینیمال ) و یا طرح دار می باشد . در برخی از درب های استیل شاهد استفاده از طرح اسلیمی می باشیم که به دو صورت ؛ شکل دهی و برش ، اعمال می شوند .
برای اجرای طرح های اسلیمی بر روی درب های استیل از فرآیند های ؛ خمکاری ، جوشکاری و برشکاری استفاده می شود تا با استفاده از ؛ ورق ، پروفیل و میلگرد استیل ، طرح های اسلیمی و ختایی بر روی کتیبه و لنگه درب اجرا شوند . ایجاد طرح های اسلیمی بر روی درب های استیل دارای مزایا و معایبی می باشد .
پیش تر با دستگاه CNC آشنا شده ایم و دریافتیم که از این دستگاه در برش های برنامه ریزی شده ( هوشمند ) استفاده می شود . از این دستگاه می توان برای برش سطوح استیل استفاده نموده و طرح های اسلیمی و ختایی را بر روی آن ایجاد کرد . لازم به ذکر است که برای برش استیل از لیزر استفاده می شود .
صنایع فلزی پاتیران با بیش از یک دهه تجربه در ساخت محصولات استیل ، قادر بر ساخت انواع درب های استیل ، از جمله درب های اسلیمی به صورت کاملا سفارشی ( ابعاد و طرح ) می باشد . همچنین تمامی محصولات پاتیران دارای 5 سال گارانتی عدم تغییر رنگ و شکست مقاطع استیل می باشد .
